1 mei in Labin

Vandaag is het 1 mei, de internationale dag van de arbeid. In een half-socialistisch land als Kroatië betekent dat een vrije dag en festiviteiten. Op Trg bana Jelacica kwamen duizenden mensen bijeen, luisterden naar optredens (waaronder die van Kroatiës deelnemer aan het Eurovisie Songfestival Dragonfly) en bewogen zich in de richting van park Maksimir, waar 20.000 porties soep werden uitgedeeld. Rond het middaguur sprak president Mesic de massa in Maksimir toe en bij de staatsomroep HRT staan rode rozen op tafel.
Gisteren was ik toevallig in Labin (Istrië), dat een naam heeft hoog te houden als het om socialisme gaat. In 1921 richtten militante mijnwerkers de Labinska Republika op, een socialitisch ministaatje dat een kort leven beschoren was. Sommige bronnen zeggen dat de Labinska Republika onstond uit verzet tegen het opkomende fascisme, andere houden het op een kreet om betere arbeidsvoorwaarden. Labin was in Joegoslavië een belangrijke kolenstad, wat goed te zien is als je het plaatsje binnenrijdt: veel fantasieloze gebouwen, een standbeeld van Tito, industriële kunst en een plein dat is opgedragen aan de mijnwerkers. Maar op de heuveltop ligt de oude stad, Stari grad, waar behalve de straat Ulica 1. maja alles herinnert aan een rijk Italiaans verleden.